De bokashi-emmer, of hoe zelfs mevrouw Gasteetons' waste, no waste wordt

Mevrouw Gasteetons is van de no waste. Zelfs waste wordt no waste. Ze geeft toe: dit gaat diep. Haar keukenafval gaat namelijk niet de groene kliko in. Los van het feit dat ze die niet heeft, omdat ze in een appartement woont.
Na enig gegoogel stuitte ze vorig jaar op het Japanse bokashi-systeem. Dat is een vorm van fermenteren en dus niet van composteren. Iets met anaeroob contra aeroob. Iets met CO2 en geen CO2. Van de website:

Bokashi is het Japanse woord voor “goed gefermenteerd organisch materiaal”. De organische materialen worden luchtdicht verpakt. Zo kan een fermentatieproces plaatsvinden waarbij nuttige stofwisselingsproducten van micro-organismen ontstaan.
Deze conserveringstechniek  behoud de energie in het product. Net als bij zuurkool krijgt de Bokashi een hogere voedingswaarde dan met niet gefermenteerde organische stoffen. Bokashi is  geschikt als bodemverbeteraar en is een voedingsbron voor micro-organismen die in de bodem leven. Deze vestigen zich daardoor definitief in de bodem, vermeerderen zich en domineren over de  aanwezige schadelijke bacteriën, schimmels en virussen. Zo creëer je een  natuurlijke balans.

Geen grote composthopen maar elegante bokashi-emmers (emmers met kraantje) die in je keukenkastje passen. Elke avond een schepje/handje EM-starter (‘effectieve micro-organismen’ – met melkzuurbacteriën geïmpregneerde tarwezemelen) over je keukenafval strooien, is voldoende.
Als de emmer vol is, tap je het vocht af. Dit meng je met water (1 : 100) voor een fijne vloeibare mest voor je huis-, tuin- en keukenplanten. Onverdund blijkt het een goede gootsteenontstopper. Mevrouw heeft al een jaar lang geen last meer van een verstopte keukenafvoer, wat in de wijk waar ze woont een waarlijk wonder mag heten. Na twee weken fermenteren blijkt: niks is gecomposteerd. Alles ziet er nog redelijk normaal uit. Alleen de lucht: tja, die ruikt naar zuurkool. Gelukt dus! Lekker!
De tweede fase is de jordfabrik. In goed Nederlands: grondfabriek. Die rare Zweden zijn namelijk fanatieke bokashi-aanhangers. In Zweden krijg je in bepaalde gemeentes korting op je afvalstoffenheffing als je aangeeft gebruik te maken van bokashi. Al haar info haalt Mevrouw van de Zweedse bokashifacebookpagina. De Nederlandse pagina geeft namelijk geen sjoege. Haar roestige Zweeds knapt er intussen enorm van op. In die tweede fase meng je je bokashi met een even grote hoeveelheid aarde, en leg je er vervolgens een 10 cm dikke laag aarde op. Dit mag de meest achenebbisje aarde zijn die je kunt vinden, zoals uitgeputte potgrond of de restanten van je jammerlijk gesneefde supermarktkruidenpotjes. Na een paar weken heb je, afhankelijk van de temperatuur, een to the max geüpgradede aarde. Inclusief dus die stikstof. Want die is geen verbinding aangegaan met zuurstof in de lucht. Gratis kunstmest!
De Klämtare bak met deksel van IKEA is daarvoor uitermate geschikt. Mevrouw is inmiddels grootverbruiker van die krat. Maar een vuilniszak voldoet ook. Je kunt de bokashi natuurlijk ook direct in de tuin begraven. Maar dat doet Mevrouw niet, omdat de ratten er dan bij kunnen. Vandaar dus dat voor-composteren in de grondfabriekbak. Kant-en-klare compost is immers voor ratten niet meer interessant.
Wie een teveel aan bokashi produceert, kent vast wel vrienden met een (moes)tuin. Je zaait bokashi, en je oogst eeuwigdurende dankbaarheid. En wellicht knolraap en lof, schorseneren en prei. Maar dat is een kwestie van scherp onderhandelen.