Wateetons Wetenschap – waarom fermenteer je eigenlijk?

Of het nu gaat om het ontwikkelen van nieuwe yoghurt culturen, smakelijkere wijngisten of de gezondheidseffecten van het eten van gefermenteerde voedsel, fermentatie is een populair wetenschappelijk onderzoeksgebied.

Fermentatieonderzoek bij de WUR

Als er ergens veel onderzoek gedaan wordt naar fermenteren dan is het aan de Wageningen Universiteit. Daar heb je zelfs een complete vakgroep met Prof. Dr. Eddy Smid aan het hoofd, die ook graag de semi-professionele en hobbymatige fermenteerder betrekt door onder andere te spreken op het Rotzooi festival en zelfs een artikel publiceerde met collega Christian Weij als co-auteur.

Maar je kunt het ook onderzoeken als fenomeen zelf. Iedereen kan zien dat het zich in de afgelopen 5 jaar in een enorme toename van aandacht heeft mogen verheugen. Maar waarom eigenlijk? En, wat maakt het zo populair? En al die mensen die zich nu met fermenteren bezig houden, is dat een homogene groep of zijn er subgroepen in te ontdekken?

Poll – waarom fermenteer jij?

👉In deze poll kun jij aangeven waarom jij – Wateetons bezoeker – eigenlijk fermenteert. Anoniem.

Dit zijn de antwoorden van de Wateetons Werkplaatsleden.

Vier redenen dat jij fermenteert

Dit is het onderwerp van de scriptie van WUR student Noortje Giesbers ‘The joy of fermentation‘. Zij probeerde in haar onderzoek de motivaties van hobbymatige fermenteerders bloot te leggen met behulp van diepgaande, semi-gestructureerde interviews met vijf experts en tien (niet-deskundige) fermenteerders. Meneer Wateetons wist zich in die eerste groep te bluffen.

Het resulteerde in vier groepen thuis-fermenters op basis van hun motivaties:

• fermenteren voor de smaak
• fermenteren voor een gezonde voeding
• fermenteren om gezondheidsproblemen te verlichten
• fermenteren om zelfvoorzienend te zijn.

Fermenteren: Plezier en een betere wereld

Andere factoren die vaak een rol speelden waren nieuwsgierigheid en experimenteren, maar bovenal plezier. Fermentatie kan mensen (opnieuw) verbinden en het werd gelinkt aan bewuste voedselkeuzes. Bovendien bood fermenteren mensen een tastbare hobby tijdens Covid-19, waardoor (virtueel) contact met andere mensen mogelijk was.

Tenslotte waren thuis-fermenters en deskundigen van mening dat fermentatie, al is het maar in kleine stapjes, de wereld ten goede kan veranderen. Het kan voedselverspilling verminderen; conserveren zonder energie te verbruiken; bijdragen aan een gezond dieet en darmen; en tenslotte door bewuster om te gaan met de mondiale voetafdruk van voedsel. Concluderend, naast oplossingen voor hedendaagse problemen in verband met gezondheid en duurzaamheid, naast het oproepen van specifieke persoonlijke gevoelens en consumentengedrag, brengt fermentatie boven alles plezier.

Lees de hele scriptie hier (Engels): Giebens, N (2021) The joy of fermentation : the underlying motivations for home-fermentation in The Netherlands